E-ticaret yapan firmaların sıklıkla kullandığı alanlardan biri de online pazar yeridir. Online alışveriş platformları üzerinden satış ve ciro hedeflerinin desteklenmesi amaç edinilir. Genel olarak e-ticaret sürecini kolaylaştıran ve firmaların e-ticaret süreçlerini yönetmesine gerek kalmadan satış imkanı sunmaktadır.
Özellikle son dönemlerde artan dijitalleşme en fazla ticaret alanında kendisini göstermeye başladı. Fiziksel mağazalara alternatif olarak sanal mağazalar güçlenmeye başladı. Sahada satışa alternatif ya da onu destekleyen pozisyonda online satış büyük bir hacim kazandı.
Her alanda olduğu gibi e-ticaret alanında da talebin artış göstermesiyle beraber rekabet dinamikleri de değişmeye başladı. Her geçen gün online satışların artması firmaların ürünlerini potansiyel kullanıcı ile buluşturması için daha fazla öne çıkması gerektiği gerçeğini de beraberinde getirdi.
Online pazar yeri, e-ticaret alanında önemli bir etkiye sahiptir.Burada sağladığı avantaj ve dezavantajların markalar açısından doğru değerlendirilmesidir. Bunları neler olduğuna detaylı bakalım.
E-ticaret, sahada satışa kıyasla çok büyük kolaylıklar sağlasa da, yönetim süreçlerinde pek çok zorluğu da barındırıyor. Stok yönetimi, ürün listeleme, reklam performansı, veri analizi, web site kullanıcı deneyimi, iade yönetimi vb. süreçlerin takibi ve uygulaması zaman ve maliyet açsından büyük çaba gerektiren süreçlerdir. Online pazar yerleri satış sürecinin kullanıcı açısından daha kolay ve esnek bir hal almasını sağlamaktadır. Bu sebeple firmalar ilk olarak online pazar yeri üzerinden satışlarını arttırmayı hedeflemektedir. Online pazar yerlerinin avantajlarını genel çerçevede sıralamamız gerekirse;
• Web site kurulumuna gerek olmadan satış yapabilme
• Yüksek hacimli potansiyel satış kitlesine ulaşabilme
• Satışa yönelik marka bilinirliğini arttırma
• E-ticaret süreçlerinin büyük bir çoğunluğunun satış platformu tarafından yapılarak iş yükünün ve maliyetin azalması
Önemli sebepler arasında yer almaktadır. E-ticaret sitesi kurmak ve bu sitenin satışa yönelik optimizasyon süreçlerini takip edebilmek maliyet ve zaman anlamında önemli bir yatırım gerektirmektedir. Web siteye trafik çekebilmek ciddi bir ön çalışma gerektiren zorlu süreçlerden bir tanesidir. Bunun yanında tek bir firmaya ait e-ticaret sitesinin kullanıcı hacmi ve bu kullanıcı içindeki potansiyel satış yüzdesi online pazaryerlerine oranla çok daha düşüktür.
Online pazar yeleri satışa yönelik potansiyel kitleye daha ızlı ve daha az maliyetli bir şekilde ulaşma imkanı tanımaktadır. E-ticaret yapmak isteyen bir firma için reklam çalışması yapmak olmazsa olmaz bir gerekliliktir. Online pazar yeri reklam maliyeti anlamında, dijital reklam kanallarından daha az maliyetlidir. Pazar yerleri kendi tanıtım ve satış trafiğini oluşturarak doğrudan müşterilerinin de satışını etkilemek amacıyla hareket ederler. Böylelikle pazar yerinin de gelirini arttırmak amaç edinilmektedir. Online pazar yeri platformları yurt dışına yapılan satışlar için de kolaylık sağlamaktadır. Satış sürecinin ilerlemesine yönelik karmaşık süreçler online satış platformu ile daha kolay hale gelebilir.
Online pazar yerlerinin firmalar tarafından tercih edilmesini gerektirecek özellikleri genel olarak bu şekilde özetlemek mümkündür. Ancak sağladığı avantaj kadar önemli ve dikkat edilmesi gereken dezavantaj nelerdir?
Dezavantaj
Online pazar yerleri, e-ticarette satış açısından çok büyük avantajlar sağlasa da dikkat edilmesi gereken riskli noktalar da bulunmaktadır. Bu riskleri temel başlıklar içerisinde sıralamamız gerekirse;
• Yüksek Komisyon Ücreti
• Rekabet
• Platfrom Politikaları
• Ürün Bilgileri
• Müşteri Memnuniyeti
Pazar yerleri mağazaların sattığı ürünler üzerinden komisyon almaktadır. Komisyon yüzdesi her platforma göre farklılık gösterse de satış sürecinin bütün maliyetine ek olarak pazar yeri komisyonu da eklenmektedir. Satışlardan elde edilen gelirin daraldığı dönemlerde pazar yeri komisyonları kimi firmalar için zorlayıcı bir hal alabilir. Pazar yeri platformları her dönemde kullanıcı sayısını arttırma hedefindedir. Her geçen gün satıcı oranının yükseldiği bir platformda haliyle rekabet ve rekabete dayalı maliyet artışı da kaçınılmazdır.
Özellikle küçük ve orta ölçekli firmalar açısından bakıldığında rekabetten pay alabilmek zordur.
Online pazar yerleri, satışın yüksek olduğu bir caddede mağaza açmak gibi düşünülebilir. Satış getirisinin yüksek olması beraberinde orada ikamet etmenin maliyetli olması anlamına da gelmektedir. Aynı zamanda birlikte mağaza açan diğer satıcılar ile de rekabet ederek ürün kalitesi ve müşteri memnuniyeti de yükseltilmelidir.
Her pazar yeri kendi ilke ve politikalarını yasalara uygun şekilde düzenlemekte özgürdür. Bu da bağlı bulunduğunuz pazar yerinin yaptırımlarına uymanız gerektiği anlamına gelmektedir. Kendi e-ticaret sitesine sahip olan bir firmaya kıyasla, online pazar yeri mağazalarının kampanya tercihi ve hareket alanı daha kısıtlıdır. Bu durum istenmeyen problemlere yol açabilmektedir.
Online pazar yerinde başarıyı arttırmanın en önemli kuralı ise müşteri memnuniyetidir. Bu sebeple kullanıcı yorumları, mağaza puanı gibi kriterler satış performansınızı önemli derecede etkileyecektir. Bunun yanında ürün görsellerinin netliğinden açıklamalara kadar pek çok alanda anlaşılır olmak gerekmektedir.
Sonuç
Online pazar yerleri genel olarak marka bilinirliği, müşteri ve satış potansiyelini olumlu yönde etkilemektedir. Markanın ihtiyaçları ve pazarlama stratejisi doğrultusunda hareket edilmesi ve gerekliliklere uyulması halinde satış performansını artışını etkileyen önemli bir unsur olarak dijital dünyanın gündeminde uzun yıllar varlığını koruyacaktır.
Kaynaklar
https://www.ideasoft.com.tr/pazaryeri-nedir-pazaryeri-magazasinin-e-ticaret-sitesinden-farki-nedir/
https://www.sana-commerce.com/e-commerce-terms/what-is-an-online-marketplace/
https://omnyfy.com/what-is-an-online-marketplace/